Өсіп келе жатқан организм үшін ыстық тамақтану ролі

Тамақтану бала ағзасына маңызды әсер ететін өмір сүру ортасының басты факторларының бірі болып табылады. Тиімді тамақтану ағзаны оңтайлы физиологиялық күйде ұстауға, қоршаған ортаның қолайсыз факторларына ағзаның иммунитеті мен қарсылығын арттыруға ықпал ететін көптеген аурулардың алдын алудың негізгі іргетасы болып табылады.

Мектеп жасы бала ағзасының дамуының негізгі кезеңі болып табылады. Мектеп жасындағы тамақтану тәжірибесі ағзаның үйлесімді өсуі мен дамуын, оңтайлы жұмысқа қабілеттілікті, қоршаған ортаның қолайсыз факторларының әсеріне бейімделуін, алмасу процестерінің қалпына келтірілуін қамтамасыз етуге бағытталған, өйткені осы жаста бала ағзасы түбегейлі өзгерістерге ұшырайды. Мектеп жасында сүйектер қаңқасының қалыптасуы аяқталады және дене салмағы өзгереді, жүйке-психикалық аясының, эндокриндік жүйенің өзгеруі орын алады.

Денсаулық үшін негізгі зиян тұзды, қаныққан және транс майларды шамадан тыс тұтыну, рационда жемістер мен көкөністердің, тұқымдар мен жаңғақтардың, омега-3 қанықпаған май қышқылдарының және бүтін астық тұқымдастардың жетіспеуі болып табылады.

Тамақтанудағы әдеттер ерте жаста салынады. Қазақстанда, ДДҰ мәліметтері бойынша, барлық балалардың төрттен бірі артық дене салмақты, ал олардың жартысы семіздіктен азап шегеді. Дәл осы балалар ересек жаста инфекциялық емес ауруларға шалдығуға бейім болады, бұл мезгілсіз қаза қауіп-қатерін арттырады. Дәрігерлердің мәліметтері бойынша, диабеттің 44% - ы, жүректің ишемиялық ауруының 23% - ы, қатерлі ісік ауруларының 40% - ы артық дене салмағымен және дұрыс тамақтанбаудан туындаған семіздікпен байланысты.

Тиімді тамақтанудың мәні көп оқу жүктемесі болған жағдайында артады. Қазіргі заманғы оқу бағдарламалары өте мазмұнды. Оларды орындау үшін балалардың тек мектепте ғана емес, үйде де айтарлықтай күш-жігері мен уақыт шығындары талап етіледі. Қазіргі жағдайда тамақтанудың рөлі дене дамуының жылдамдауына және ерте жыныстық жетілуіне байланысты артады.

Оқушы - бұл өсіп келе жатқан ағза және ағзаның сау және әдемі болуы үшін көп нәрлі заттар қажет! Ағзаның қалыпты өсуі үшін ақуыздар, көмір сулар, дәрумендер және микроэлементтер қажет.

Қазіргі кездегі мектеп оқушысы күніне төрт реттен кем емес тамақтануы қажет, және де таңғы ас, түскі ас және кешкі ас кезінде міндетті түрде ыстық тағам болуы керек. Тамақтану рационында міндетті түрде сүт, сүзбе, құрт, ірімшік, айран - кальций мен ақуыз көздері болуы тиіс. Кальций мен фосфорды балық тағамдарынан алуға болады. Бір күнде кем дегенде бір-бір жарым литр сұйықтық, бірақ газдалған сусындарды емес, жеміс немесе көкөніс шырындары ішуге тиіс. Таңғы ас ең маңызды! Таңғы асқа, мысалы, тәтті шай, нан-тоқаш өнімдері, ботқалар (мысалы, сұлы немесе қарақұмық ботқасы), макарон, жаңа піскен көкөністер кіруі мүмкін, жемістерден алма жегені дұрыс. Өзімен бірге мектепке ірімшік қосылған бутерброд, йогурт, піскен бәліштер, тоқаштарды салып беруге болады. Егер мүмкіндік болса, балаға сүзбелі құймақ, пісірме дайындауға болады. Және де тамақ өнімдеріне арналған контейнерге салу қажет.

Түскі асқа міндетті түрде ыстық тағамдарды жеу керек. Мысалы, сорпа (күріш, бұршақ, борщ және т. б.) жеуге болады, содан кейін екінші тағамға котлет, пісірілген немесе бұқтырылған ет, рагу, палау және т. б. жеуге болады, гарнир ретінде күріш, қарақұмық, макарон, картоп езбесін немесе пісірілген көкөністерді пайдалануға болады. Ыстық тағамдарды нанмен бірге жеген жөн болады. Үшінші тағам ретінде бір стакан компот, шырын немесе шай болуы мүмкін. Түскі ас пен кешкі ас арасында тоқаш, печенье немесе бутербродпен бір стақан айран, сүт ішу дұрыс болар еді. Сондай-ақ, жемістермен (алма, алмұрт, банан) жеңіл-желпі тамақтанып алуға болады. Кешкі асқа бір ыстық тағам жеуге болады.

Жоғарыда сипатталған тағамдарды ұстану міндетті емес. Барлығы анасы, әжесі немесе мектеп асханасының аспазшысы дайындағанына байланысты болады. Ең бастысы, тағам пайдалы, ақуыздар, майлар мен көмір сулар, витаминдер мен микроэлементтер қосылған және дәмді болуы!

Мектеп пен ата-аналардың бала денсаулығы туралы беріккен қамқорлығы - бұл біздің балаларымыздың дені сау болашағы!

Дұрыс тамақтану сіздерге сау және әдемі болып өсулеріңе көмектеседі!